Ngày 24 tháng 7 năm 2025, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia đã chủ trì Phiên họp Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia (sau đây viết tắt là Ban Chỉ đạo) lần thứ nhất về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2025. Tham dự cuộc họp có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo; các Phó Trưởng ban: Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng; các Ủy viên Ban Chỉ đạo và đại diện lãnh đạo một số Bộ dự thay thành viên Ban Chỉ đạo. Tham dự tại điểm cầu các địa phương có Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và lãnh đạo Ủy ban nhân dân, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự cấp xã trên toàn quốc.
Sau khi nghe lãnh đạo Bộ Quốc phòng (Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo) và Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo kết quả hoạt động phòng thủ dân sự, phòng, chống thiên tai và nhiệm vụ trọng tâm trong công tác phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai thời gian tới, ý kiến phát biểu của các thành viên Ban Chỉ đạo và một số địa phương dự họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo kết luận, chỉ đạo như sau:
I. ĐÁNH GIÁ CHUNG
- Tình hình thiên tai, sự cố
Năm 2024 và 7 tháng đầu năm 2025, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề do thiên tai: Đã xảy ra hơn 10.200 sự cố, thiên tai, làm 1.389 người chết, 398 người mất tích và thiệt hại rất lớn về kinh tế, điển hình là bão số 3 (Yagi) năm 2024 với sức tàn phá lớn, gây mưa lũ lịch sử, sạt lở đất, thiệt hại nặng nề tại 26 tỉnh, thành phố Bắc Bộ (từ Thanh Hóa trở ra), làm 345 người chết và mất tích, thiệt hại về kinh tế gần 85.000 tỷ đồng.
Từ đầu năm tới nay, thiên tai tiếp tục diễn biến bất thường, làm 114 người chết và mất tích, thiệt hại kinh tế trên 553 tỷ đồng, trong đó riêng vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng tàu du lịch Vịnh Xanh 58 (tại vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) ngày 19 tháng 7 năm 2025 đã làm 39 người chết và mất tích. Ngoài ra, hoàn lưu bão số 3 (Wipha) đã gây mưa lũ lịch sử, ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân tại khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Thực tiễn trên đặt ra yêu cầu cấp bách, đòi hỏi phải đánh giá toàn diện, rút ra bài học kinh nghiệm và đề ra những giải pháp căn cơ, đột phá, hiệu quả hơn nữa trong công tác phòng, chống thiên tai thời gian tới.
2. Kết quả chỉ đạo, ứng phó
Đối mặt với diễn biến thiên tai ngày càng khốc liệt, dưới sự lãnh đạo chỉ đạo của Đảng, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư và sự chỉ đạo điều hành trực tiếp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và các lực lượng chức năng đã triển khai quyết liệt, hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai với tinh thần “từ sớm, từ xa”, “chủ động, quyết liệt, phòng ngừa, ứng phó ở mức cao nhất, sẵn sàng ứng phó với các tình huống xấu nhất”. Phương châm “bốn tại chỗ” được phát huy hiệu quả, khơi dậy được sự chủ động của người dân và vai trò trung tâm của chính quyền cơ sở, nhất là khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; các lực lượng tuyến đầu làm công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, nhất là lực lượng quân đội, công an không quản ngại hiểm nguy, luôn có mặt ở những nơi khó khăn nhất, nguy hiểm nhất sẵn sàng hỗ trợ Nhân dân ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời chỉ đạo, hỗ trợ tối đa nguồn lực để các địa phương1; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã kêu gọi, huy động được trên 2.600 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa, cùng với chủ động, nỗ lực của các địa phương, hỗ trợ của một số quốc gia, tổ chức quốc tế, công tác khắc phục hậu quả thiên tai được triển khai kịp thời, hiệu quả, nhanh chóng ổn định tình hình Nhân dân.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ biểu dương, đánh giá cao vai trò nòng cốt, sự cống hiến, hy sinh của lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai, nhất là lực lượng quân đội, công an, các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong công tác phòng, chống thiên tai nói riêng và phòng thủ dân sự nói chung.
3. Tồn tại, hạn chế
Bên cạnh nhiều kết quả quan trọng, còn một số tồn tại, hạn chế, cần tiếp tục có giải pháp khắc phục căn cơ, hiệu quả đối với công tác phòng, chống thiên tai, cụ thể:
a) Thiệt hại về người còn rất lớn: Năm 2024, thiên tai làm 519 người chết, mất tích (gấp hơn 3 lần năm 2023, gấp 2,5 lần trung bình 10 năm từ 2014 - 2023); trong 7 tháng đầu năm 2025, thiên tai làm 114 người chết, mất tích (riêng vụ chìm tàu du lịch Vịnh Xanh 58, tỉnh Quảng Ninh làm 39 người chết và mất tích).
b) Công tác phòng, ngừa thiên tai chưa được nhận thức, quan tâm đầy đủ, đúng mức; thiếu kinh nghiệm, kỹ năng ứng phó trong các tình huống thiên tai, sự cố; vẫn còn những trường hợp chủ quan dẫn tới thiệt hại đáng tiếc.
c) Công tác dự báo, cảnh báo và truyền tin chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn (thông tin dự báo, cảnh báo, tuyên truyền đến người dân có lúc, có nơi bị gián đoạn, chưa đến được người dân vào "thời điểm vàng", gây bị động trong ứng phó).
d) Năng lực chống chịu của công trình cơ sở hạ tầng còn thấp (giao thông dễ bị chia cắt; thông tin liên lạc, điện, nước,… dễ bị sự cố khi có thiên tai; hầu hết các tuyến đê biển chưa chống chịu được bão cấp 11 - 12).
đ) Lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai phần lớn là kiêm nhiệm, chưa có tính chuyên nghiệp cao; phương tiện, trang thiết bị phục vụ phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu.
4. Bài học kinh nghiệm
a) Chính quyền các cấp, các cơ quan, chủ thể liên quan cần làm tốt công tác dự báo, sát tình hình; phân tích, đánh giá đúng tình hình, bình tĩnh, sáng suốt, bám sát thực tiễn, thận trọng trong chỉ đạo ứng phó (thực hiện nguyên tắc “3 việc phải làm” trong phòng, chống thiên tai, phòng thủ dân sự: (i) phòng ngừa phải từ sớm, từ xa, từ khi chưa xảy ra sự cố; (ii) ứng phó phải bình tĩnh, sáng suốt, kịp thời, phù hợp, an toàn, hiệu quả; (iii) khắc phục phải khẩn trương, huy động chung tay của toàn dân, toàn xã hội).
b) Phòng, chống thiên tai phải coi trọng tính mạng, sức khỏe người dân, đặt tính mạng, sức khỏe của người dân lên trên hết, trước hết; cương quyết di dời người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm.
c) Phải có sự phối hợp chặt chẽ, kịp thời giữa các cơ quan, lực lượng phòng thủ dân sự, lực lượng phòng, chống thiên tai với người dân và ngược lại.
II. NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM THỜI GIAN TỚI
Trước tác động của biến đổi khí hậu, diễn biến thiên tai ngày càng phức tạp, cực đoan, bất thường, khó đoán định, công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thời gian tới đặt ra các yêu cầu nhiệm vụ hết sức cấp bách và toàn diện, các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Nhiệm vụ, giải pháp chung
a) Cần thay đổi căn bản về tư duy, nhận thức, chuyển từ “bị động ứng phó” sang “chủ động phòng ngừa”, lấy quản lý rủi ro thiên tai làm trọng tâm trong mọi quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; ứng phó linh hoạt, hiệu quả; chủ động, kịp thời khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra.
b) Xây dựng xã, phường, đặc khu thành “pháo đài” phòng thủ dân sự, phòng, chống thiên tai; lấy người dân làm chủ thể, trung tâm, phát huy và thực hiện có hiệu quả phương châm “bốn tại chỗ” trong phòng thủ dân sự, phòng, chống thiên tai.
c) Tiếp tục hoàn thiện thể chế phù hợp với tình hình mới, tăng cường phân cấp, phân quyền triệt để cho địa phương đi đôi với phân bổ nguồn lực đảm bảo điều kiện thực thi, thực hiện phương châm “4 tại chỗ”, “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, tăng cường trách nhiệm kiểm tra, giám sát; khẩn trương ban hành các văn bản để thực hiện Luật Phòng thủ dân sự, sửa đổi các quy định liên quan để hệ thống chỉ huy, chỉ đạo vận hành thông suốt trong bối cảnh tổ chức bộ máy mới.
d) Đẩy mạnh hợp tác quốc tế; tăng cường đầu tư nâng cao năng lực dự báo, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai: Tập trung hiện đại hóa công nghệ dự báo, cảnh báo, nâng cao khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng (nhất là viễn thông, điện,…); đầu tư phương tiện cứu hộ, cứu nạn hiện đại; làm tốt hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền về hoạt động phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.
2. Nhiệm vụ, giải pháp cụ thể
a) Bộ Quốc phòng (cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo):
- Chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan liên quan thống nhất phân công rõ trách nhiệm trong phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai, bảo đảm phân công “6 rõ” (rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ kết quả, rõ thẩm quyền), theo nguyên tắc “ai rõ việc, hiểu việc nhất, làm tốt nhất thì giao”; chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương rà soát, kiện toàn bộ máy phòng thủ dân sự từ trung ương đến cơ sở. Hoàn thành trước ngày 10 tháng 8 năm 2025;
- Chỉ đạo duy trì công tác ứng trực phòng thủ dân sự các cấp, không để bị động bất ngờ trước mọi tình huống; phối hợp với các cơ quan thực hiện công tác truyền thông về phòng thủ dân sự; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xây dựng, triển khai hệ thống tổng đài 112 phục vụ tiếp nhận, xử lý thông tin về sự cố, thảm họa (hoàn thành trước ngày 15 tháng 8 năm 2025); tổ chức xây dựng lực lượng phòng thủ dân sự bảo đảm tinh, gọn, mạnh;
- Phối hợp với Bộ Tài chính đề xuất thành lập, ban hành quy chế hoạt động quỹ phòng thủ dân sự trung ương.
b) Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp xã khẩn trương kiện toàn Ban chỉ huy phòng thủ dân sự các cấp; ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành và tổ chức thực hiện văn bản pháp luật về phòng thủ dân sự thuộc lĩnh vực quản lý; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc tổ chức thực hiện kế hoạch, biện pháp phòng thủ dân sự; theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, địa bàn được giao tập trung chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, chủ động tổ chức triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả công tác phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai theo quy định của pháp luật, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, không để bị động, bất ngờ, gián đoạn trong công tác phòng thủ dân sự. Tổ chức lực lượng, phương tiện làm nhiệm vụ phòng thủ dân sự theo lệnh điều động của cấp có thẩm quyền.
c) Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chủ động phòng ngừa, ứng phó có hiệu quả sự cố cháy, nổ ở các khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư; chỉ đạo lực lượng công an phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức lực lượng, phương tiện sẵn sàng, ứng phó sự cố, thảm họa theo quy định; nắm chắc tình hình, chủ động đấu tranh với âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, chống đối lợi dụng sự cố, thảm họa để kích động chống phá, đồng thời tuyên truyền, trao đổi thông tin để các cơ quan tuyên truyền cho nhân dân nhận thức, phòng tránh.
d) Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai hiệu quả công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai theo quy định của pháp luật về phòng, chống thiên tai; cứu trợ đột xuất các đối tượng bị ảnh hưởng do thiên tai; thực hiện tuyên truyền về phòng thủ dân sự theo lĩnh vực quản lý; chủ trì công tác dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn, truyền phát tin đến tổ chức, cá nhân phục vụ hoạt động phòng thủ dân sự; hướng dẫn, kiểm tra các bộ, ngành, địa phương trong công tác phòng, chống thiên tai; hướng dẫn hoạt động của lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai tại cơ sở; chỉ đạo, tổ chức nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống thiên tai,...
đ) Bộ Y tế kịp thời công bố, thông tin tình hình, mức độ ảnh hưởng khi xảy ra dịch bệnh, chỉ đạo biện pháp phòng, chống dịch bệnh; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các địa phương, đơn vị trực thuộc thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ về xây dựng, huấn luyện lực lượng ngành y tế; phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính xây dựng hệ thống các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh quân dân y khu vực biên giới, biển, đảo, tăng cường năng lực hệ thống y tế phòng thủ dân sự; khẩn trương triển khai việc đưa 1.000 bác sỹ về cơ sở trong năm 2025.
e) Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng đề xuất thành lập, ban hành quy chế hoạt động của quỹ phòng thủ dân sự trung ương (hoàn thành trong Quý III năm 2025); cân đối, ngân sách đầu tư phát triển trong dự toán ngân sách hằng năm cho các dự án đầu tư phát triển thuộc lĩnh vực phòng thủ dân sự; hướng dẫn các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thành lập và ban hành quy chế hoạt động quỹ phòng thủ dân sự cấp tỉnh.
g) Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là trí tuệ nhân tạo, đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động phòng thủ dân sự, phòng, chống thiên tai và tìm kiếm, cứu nạn; nâng cấp hệ thống thông tin, thiết lập bản đồ rủi ro tăng cường dự báo, bảo đảm giám sát thời gian thực, cảnh báo sớm thiên tai.
h) Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan thông tấn, báo chí làm tốt công tác truyền thông về phòng thủ dân sự; Đài Truyền hình Việt Nam chủ trì, phối hợp với Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng trình cấp có thẩm quyền đề án/dự án nâng cao năng lực phát thanh, truyền hình phục vụ phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; khẩn trương hoàn thiện Đề án truyền hình bằng tiếng Anh ra nước ngoài. Hoàn thành trong Quý IV năm 2025.
i) Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình phối hợp với cơ quan tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân, phát huy dân chủ, tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân trong thực hiện và giám sát việc thực hiện pháp luật về phòng chống thiên tai, phòng thủ dân sự; huy động đoàn viên, hội viên tham gia hoạt động phòng thủ dân sự.
k) Các địa phương:
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp xã chịu trách nhiệm toàn diện về công tác phòng thủ dân sự trên địa bàn, trực tiếp chỉ đạo kiện toàn Ban chỉ huy phòng thủ dân sự cùng cấp trước ngày 10 tháng 8 năm 2025; chỉ đạo rà soát, cập nhật phương án ứng phó thiên tai trên địa bàn, có kịch bản cho tình huống xấu nhất, vượt lịch sử (lưu ý phương án phải thực chất, có hiệu quả, được diễn tập định kỳ).
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nắm chắc, phát huy thực chất phương châm “bốn tại chỗ”; xây dựng lực lượng xung kích tại chỗ, tổ chức chặt chẽ, phân công rõ ràng, huấn luyện kỹ năng cơ bản và diễn tập thường xuyên cho lực lượng xung kích và người dân; lập phương án sơ tán bảo đảm an toàn dân cư "rõ đến từng nhà" khi có tình huống xấu xảy ra…
l) Văn phòng Chính phủ theo chức năng, nhiệm vụ được giao theo dõi, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao tại Thông báo này, kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng phụ trách những vấn đề vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện.
Văn phòng Chính phủ thông báo để các Bộ, cơ quan liên quan và địa phương biết, thực hiện./.
Tải file đính kèm tại đây
